پاورپوینت کامل و جامع با عنوان درس تفسیر موضوعی قرآن کریم در 220 اسلاید - دانلود فایل
دانلود فایل پاورپوینت کامل و جامع با عنوان درس تفسیر موضوعی قرآن کریم در 220 اسلاید
دانلود فایل پاورپوینت کامل و جامع با عنوان درس تفسیر موضوعی قرآن کریم در 220 اسلاید
تفسیر موضوعی، تفسیر موضوعی در برابر تفسیر ترتیبی شیوه ای در تفسیر آیات قرآن کریم است که مفسر از طریق آن به استنباط دیدگاه قرآن درباره موضوعی مرتبط با انسان و جهان هستی می پردازد.
عنوان تفسیر موضوعی از مصطلحات نوپدید دوره معاصر و عصر بازگشت به قرآن و بیش از هر چیز وامدار تحولات فکری و فرهنگی بنیادین در قرن چهاردهم است که برخی مفسران و مصلحان دینی بر ضرورت آن تأکید ورزیده اند. این شیوه تفسیر هنوز گام های آغازین خود را برمی دارد و تا رسیدن به بلوغ و پختگی فاصله زیادی دارد.
به نظر شهید صدر در عصر حاضر مسلمانان نیازمند استخراج و تنظیم نظر اسلام درباره همه رشته ها و شاخه های معرفت انسانی اند، تا در مواجهه با دیدگاه های فراوانی که دانشمندان مغرب زمین در زمینه های مختلف عرضه می کنند، از دیدگاه اسلام باخبر بوده، از آن دفاع کنند. همچنین نیازمند آن اند که دیدگاه و حکم اسلام را درباره موضوعات جدید و تجاربی بدانند که بشر در زندگی به آن ها رسیده است و تفسیر موضوعی تنها راهی است که ما را قادر می سازد در برابر موضوعات گوناگون زندگی بشر به نظریه های اساسی اسلام و قرآن دست یابیم.
ویژگی های تفسیر موضوعیبرای تفسیر موضوعی در مقایسه با تفسیر ترتیبی ویژگی ها و امتیازاتی بیان شده که این امتیازات ناظر به دو قسم گونه دوم از تفسیر موضوعی اند. شایان ذکر است که برخی از موارد ذیل ناظر به تفاوت تفسیر ترتیبی با هر دو شیوه گونه سوم است و برخی ناظر به یکی از این دو شیوه است:
- در تفسیر ترتیبی مفسر در مقابل قرآن می نشیند و به ترتیب سوره ها و آیات معارف آن را استنباط و دریافت می کند اما در تفسیر موضوعی مفسر ابتدا به واقعیت زندگی خود می نگرد و نیازهای فکری، اعتقادی، رفتاری، اجتماعی، اقتصادی و... را در جوانب مختلف زندگی احساس و سپس برای برآورده ساختن آن ها به قرآن مراجعه و با استنطاق از آن پاسخ آن ها را دریافت می کند. در واقع در تفسیر موضوعی مفسر دائماً میان قرآن و واقعیت زندگی ارتباط و پیوندی محکم دیده، به آیات قرآن به عنوان مفسر و راهگشا و بیانگر نیازهای زندگی خود نظر می کند.
- در تفسیر ترتیبی مفسر به تحلیل مفردات و جمله های آیات پرداخته، مدلول های آن ها را استخراج می کند اما در تفسیر موضوعی مفسر افزون بر این می کوشد از مجموع مدلول های جزئی پراکنده در سوره ها و پیوند آن ها با یکدیگر دیدگاه قرآن را درباره موضوعی خاص به دست آورد.
- در تفسیر ترتیبی مفسر معلومات تفسیری فراوانی را ـ برحسب مقدار قرآنی که به ترتیب تفسیر می کند ـ در حوزه های مختلف معرفتی و عملی به دست می دهد، در حالی که در تفسیر موضوعی یک اندیشه را به مخاطب ارائه کرده، راه حل های گره گشایی را برای مشکلات واقعی ارائه می دهد.
- انجام یک دوره کامل تفسیر ترتیبی نیازمند صرف زمان درازی است که این توفیق برای دانشمندان انگشت شماری دست داده است اما این زمان در تفسیر موضوعی کوتاه شده و هر مفسری به فراخور حال و فرصت خود به تفسیر یک یا چند موضوع قرآنی می پردازد.
فهرست مطالب:
فصل اول: کلیات
مقدمه
کتاب قرآن
تاثیر عمیق قرآن بر روح و جان
و...
فصل دوم: شاخص های قرآن
ویژگیهای قرآن
ویژگیهای جامعیت قرآن
جامعیت و كمال قرآن
حقانیت، درستی و واقع نمایی آموزه های قرآن
استواری، اتقان، منع از فساد و جهل
حركت آفرینی و زمینه سازی
ایجاد خضوع و فروتنی
محرك اندیشه
تكریم گر عقل
برخوردار از مراقبت الهی
موضوعات قرآنی
هماورد خواهی و تحدی قرآن
زمان نزول آیات تحدی
موقعیت و ترتیب آیات تحدی
تبیین قرآن توسط پیامبر و امامان
برای آگاهی از قرآن دو شناخت لازم است
و...
فصل سوم: اهل بیت و قرآن
رابطه اهل بیت (ع ) و قرآن در روایات
كاربردهای علوم اهل بیت
تفصیل معارف و احكام
تاویل آیات
رفع اختلافها
ایستادگی در برابر انحرافات
تجسم عینی و اسوه بودن
علم ویژه قرآن
تفسیر نبوی
مکتب تفسیری ائمه
جایگاه حدیث در تفسیر
بیان مصادیق آیات
و...
فصل چهارم: تفسیر و تاویل قرآن
قابل فهم بودن قرآن
نظریه اول
نظریه دوم
تفسیر قرآن
تفسیر در لغت
تفسیر در اصطلاح مفسرین
تاویل قرآن
باطن قرآن
مقدمات تفسیر
ضرورتهای تفسیر
مفاهیم واژه ها
بررسی وجوه معنایی
توجه به قرائن خارجی
تاریخ تفسیر
مكاتب تفسیری
مكتب تفسیر نبوی
مكتب تفسیر اهل بیت
مكتب تفسیری صحابه
منابع تفسیر صحابه
اجتهاد
مكتب تفسیری تابعین
و...
فصل پنجم: لطائف سوره حمد
لطایفی از آیات قرآن
لطائف سوره حمد در نماز
تاثیر بر قلب و روح
اساس علوم قرآن
التفات در سوره حمد
لطافت كلمات
لطافت تركیب
نظریه صدرا
مفهوم حمد
محتوای سوره حمد
و...
فصل ششم: محکم و متشابه
نظرات دانشمندان
نظریه سیوطی
نظریه طبرسی
نظریه علامه طباطبایی
حکمت آیات متشابه در قرآن
نظریه زرقانی
نظریه میر محمدی
نظریه عبده
اقسام متشابه
عالمان به تاویل آیات متشابه
و...
فصل هفتم: خدا در قرآن
انگیزه های خداجویی
آیات معرف خداوند
آیات الطاف خدا به بشر
توحید نشانه عبرت و بهترین سخن
آیات نفی شرک از خدا
آیات ضعف خدایان دروغین
نفی بی توجهی به خالق
آیات آثار منفی دوگانه پرستی
و...
فصل هشتم: خلقت انسان و روابط اجتماعی او در قرآن
خلقت انسان
ویژگیهای فردی انسان
آفات ارزشهای انسان
کبر
جهل
زیاده طلبی
فراموشی
امتیازات اجتماعی انسان
و...
فصل نهم: سنت های اجتماعی در قرآن
مفهوم سنت در قرآن
سنت ارادی بودن تحولات اجتماعی
سنت ظهور و سقوط امت ها
سنت هدایت
وسائل و راه های هدایت
سنت پیروزی حق بر باطل
بررسی آیات
و...
نتیجه گیری